Bijeenkomst samenvattingen
Introductie
Op deze pagina vindt u een samenvatting van alle lesweken die hebben plaatsgevonden gedurende de eerste periode van de minor. Per week heb ik een samenvatting geschreven van om en nabij één A4, mocht u behoefte hebben om de originele documenten te bekijken dan zijn deze beschikbaar op aanvraag via een link. Neem contact op met de auteur via de contact pagina op de website, of stuur een email mocht u bekend zijn met de auteur.
Belangrijk om te onthouden is dat de samenvatting van deze weken niet per se alle onderdelen bevatten die zijn behandeld of besproken tijdens de lessen. Ik heb een afweging gemaakt welke elementen ik bespreek in de samenvattingen en koos hier voor de onderdelen die mij het meeste aan het denken hebben gezet, of het meeste inzicht hebben geboden.
Week 1
Dinsdag 6 sept & Donderdag 8 sept
Quote van deze week
De kunst is om zowel ja als nee te zeggen tegen technologie – Tom Chatfield 2012
De eerste lesdag van deze minor focuste zich met name op het introduceren van de onderwerpen die aan bod zullen gaan komen gedurende de komende maanden. Ik zal dan ook niet verder in detail treden over de opzet van de minor.
Al vrij snel doken we in de eerste discussies over vraagstukken die ons werden aangeboden in de PowerPoint. Vanuit de introductie over de opzet van de minor is ons verteld dat we veel tijd zullen besteden aan het discussiëren en nadenken over verschillende boeken, documentaires en dergelijke soorten media. Het horen van dit nieuws maakte mij enorm enthousiast, aangezien ik het fantastisch vindt om te speculeren en discussiëren over technologie in de samenleving.
Het lijkt er op dat we gedurende deze minor veel boeken zullen gaan lezen, en doormiddel van het socratisch café zullen we ook veel documentaires gaan kijken. Al met al ben ik enorm enthousiast over wat de minor gaat bieden in de toekomst. De gesprekken die wij tijdens deze eerste week voerden maakte mij al warm voor wat komen gaat. Met name op de donderdag, kregen wij de eerste ervaring met het socratisch café wat gedurende de minor elke donderdag gehouden zal gaan worden. Deze eerste SocCaf, om het even af te korten, ging over Black Mirror, de aflevering genaamd Nosedive om precies te zijn. Nosedive verteld een verhaal over een samenleving die hiërarchisch is opgebouwd doormiddel van een rating systeem voor personen. Met elke interactie die mensen hebben in het openbaar, krijgen zij een ranking toegewezen van de persoon waarmee zij contact hebben gehad. Dit resulteert uiteindelijk in een vrij dystopische wereld, waarin een kastenstelsel uitmaken hoe de buitenwereld naar jou kijkt als persoon.
Tijdens de discussies probeerden we als klas doormiddel van het beantwoorden van vragen tot de kern van een probleem of vraagstuk te komen, en deze uit te bouwen naar concrete regels, principes of ideeën over het geheel. Deze eerste week heeft mij een goed idee gegeven over wat ik kan verwachten van de minor.
Week 2
Dinsdag 13 sept & Donderdag 15 sept
Quote(s) van deze week
Je levert de herinnering in voor bewijs (camera’s bij concerten bijv.). – Roland Bruijn 2022
Ik heb aandacht, dus ik ben. (I pay attention, therefore I am) – Misha van den Berg 2022
De eerste echte week van de minor is nu dan ook echt begonnen. Voor deze week moesten we een aantal hoofdstukken lezen uit de theorie boeken, en ik moet toegeven dat ik uitermate verrast ben over de inhoud van deze boeken. Met name het boek van Ritchhart vindt ik enorm interessant, het principe van “cultures of thinking” in het klaslokaal is iets waar ik mij volledig bij kan aansluiten. Ik kijk uit naar het lezen en analyseren van de rest van dit boek. Helaas kan ik niet even enthousiast zijn over alle boeken die we gebruiken, het boek van Neil Postman biedt interessante perspectieven over verschillende zaken. Maar de tijdsperiode waaruit dit boek stamt is goed zichtbaar, het boek focust zich met name op televisie en radio zoals dit in het verleden is geweest, meer aan het begin van het digitale media tijdperk (met uitzondering van het internet). Daarentegen, Postman geeft wel mooie anekdotes en vergelijkingen als het gaat over de visie van historische figuren over de technologische toekomst of de entertainment industrie die voortkomt vanuit de nieuwe media vormen uit die tijd.
Een patroon begint zich te duiden in de lessen, vaak beginnen we de dinsdag met het bespreken van het lees huiswerk wat we hebben gedaan gedurende de week. Gedurende de dinsdag middag zullen we afleveringen kijken of luisteren van interessante programma’s en hierover discussiëren. Voor deze dinsdag keken we een aflevering van het programma tegenlicht, namelijk de aflevering Offline als luxe. In deze aflevering zien we een groepering mensen die ervan overtuigd zijn dat het belangrijk is om een mogelijkheid te hebben tot offline leven, in ieder geval tot een bepaalde hoogte. Sommige van deze mensen gaan zelfs zo ver om zogenaamde “white spots” te zoeken in de wereld. Een “white spot” is een plek waar geen standaard signaal voor telefoon en internet aanwezig is.
De dingen die naar voren kwamen in deze aflevering hebben mij eigenlijk best verrast. Ik ben meer te weten gekomen over de groep mensen die maar al te graag al deze “stralingen” ontwijken en zich fijner voelen wanneer zij offline kunnen leven. Eén observatie die mij bij is gebleven na het kijken en bespreken van deze aflevering is het volgende: Meer tech in ons leven brengen nieuwe vraagstukken en obstructies met zich mee waar op dit moment te weinig aandacht aan wordt besteed. (Zoals de sociale druk van constante connectiviteit, privacy recht, data retentie, etc.).
Week 3
Dinsdag 20 & Donderdag 22 september
Quote van deze week
Leren is waarnemen, onthouden en toepassen. – Henk La Roi
Deze week hebben we een korte discussie gevoerd over een vrijwillige detox die we hebben gedaan met een aantal studenten van de minor. De bedoeling was om voor jezelf, je gebruik van technologie te verminderen. In het specifiek de schermtijd op de smartphone.
Vanuit het gesprek wat we hierover hebben gevoerd kwamen we tot een paar bijzondere vragen die mij zijn bijgebleven.
Tot in hoeverre heeft media gebruik en consumptie invloed op de aandacht van ons als mens?
Zijn we echt slechter geworden in lange periodes van concentratie?
Deze vragen zijn denk ik erg interessant als het aankomt op de impact van mediagebruik en consumptie in de huidige maatschappij. Vanuit verschillende hoeken hoor je verhalen over het onvermogen van de jongere generaties om zich te focussen op zaken. Iets wat ik zelf ook zeker ervaar in mijn persoonlijke leven. Het is iets wat ik met me mee ga nemen voor de rest van de minor en wellicht daarna. Tot zover hebben we slechts 3 weken les gehad, maar ik merk nu al dat de informatie die ik ontdek en de gesprekken die wij voeren een grotere impact hebben op mijn visie van het gebruik van technologie in je privé leven. Ook deze week keken we weer een aflevering van Tegenlicht, deze keer ging de aflevering over dating apps en websites en hoe deze applicaties impact hebben op onze dating cultuur. Vanuit de reacties van de klas na het kijken van de aflevering is te merken dat dit onderwerp veel losmaakt voor mensen.
Ik kan niet zeggen dat ik iets nieuws of schokkends heb geleerd van deze aflevering, maar het is enorm interessant om de visies van mijn klasgenoten te horen over bepaalde zaken zoals de keuzecultuur waarin we leven als het aankomt op de datingscene. Het is bijzonder om te zien hoeveel invloed dating apps wel niet hebben op het gedrag van mensen in de datingscene. Persoonlijk heb ik deze verandering in gedrag nooit opgemerkt, maar ik kan me wel vinden in een aantal van de uitspraken die zijn gedaan over bijvoorbeeld hoe communicatie tussen mensen veranderd door technologie. Daarnaast ben ik ook van mening dat Dating Apps tot op bepaalde hoogte gewoon schadelijk kunnen zijn voor de ontwikkeling van gezonde relaties.
De donderdag beginnen we met een bespreking over de inzichten die we tot nu toe hebben opgedaan tijdens de lessen. Vanuit mijn aantekeningen quote ik mijn antwoorden op de vraag welke inzichten ik heb opgedaan en waarom ik denk dat we “dit” (al deze dingen bespreken) doen.
We hebben nog veel werk te doen als we tech zo optimaal mogelijk willen toepassen in het onderwijs. Naast lessen over het gebruik in het privé zal er ook aandacht moeten komen voor het faciliteren van een open denkcultuur, zodoende stellen we ons in staat om dynamische lessen te maken. We doen dit om de volgende generatie beter in staat stellen om tech te gebruiken op verantwoorde wijze. De leraren van de toekomst leren didactisch redeneren, zodat zij beter kunnen verantwoorden waarom zij bepaalde keuzes maken in het onderwijs.
Op de donderdag bespreken wij zoals gewoonlijk weer een film, deze keer gaat het over Her. Deze film beschrijft het verhaal van een man die gevoelens, en uiteindelijk een relatie ontwikkeld met een AI assistent. Vanuit de discussie die we met de klas hebben gevoerd over deze film maakten we een turfsysteem om te bepalen welke van de vraagstukken we dieper gaan bespreken. De keuze viel uiteindelijk op het vraagstuk “wat maakt een mens, een mens?” deze vraag riep overduidelijk een boel op in de klas waardoor een waardevolle discussie naar voren kwam. Vanuit mijn aantekeningen beschrijf ik een mooie observatie.
Eén opvallende opmerking die gemaakt werd was betreffende wat toekomstige archeologen zullen beslissen bij het opgraven van botten uit onze generatie. Zo werd er gezegd; “ze zullen niet denken nou dit is een hond”.
In de veronderstelling dat wij automatisch zullen worden onderbedeeld in de “mens” of specifieker, de homo sapiens.
In mijn mening zal zo’n conclusie worden gemaakt naar aanleiding van de huidige categorieën die we ook al gebruiken bij het identificeren van onze voorouders. (Homo Erectus, Homo Habilis, Homo Sapien). Ongetwijfeld zal de mensheid over 1000 jaar hier verschillende nieuwe categorieën aan hebben toegevoegd, waar wij onze eigen plek zullen krijgen. Het vraagstuk waar deze discussie over ging was te breed om gericht op te discussiëren. De connectie met Digitale Geletterdheid was naar mijn mening ook ver te zoeken. Het is wel opvallend dat er zoveel verschillende meningen zijn over een vraagstuk waar al zeker 2000 jaar over gediscussieerd wordt. Dit laat ook weer zien dat er wellicht helemaal geen éénzijdig antwoord mogelijk is.
Week 4
Dinsdag 27 & Donderdag 29 sept
Quote van deze week
How do we fight government surveillance when we survey our own families? (onbekend van wie, kwam vanuit de Tegenlicht aflevering Meta leven)
Deze week bestond met name uit het bespreken van een artikel van Doortje Smithuijsen en het bespreken van de hoofdstukken die gelezen zijn uit de verschillende theorie boeken. Hierover ga ik niet te veel in detail treden. Op de dinsdag middag keken we nogmaals een Tegenlicht aflevering, deze keer over de metaverse. In deze aflevering komen een aantal interessante vraagstukken naar boven, om een voorbeeld te noemen van eentje die goed aansluit op de discussie van afgelopen week over wat een mens een mens maakt, in de aflevering werd op een gegeven moment de vraag gesteld als het mogelijk is om kinderen te krijgen in de metaverse, zijn dit dan nog wel echt kinderen van die “ouders”? Zijn zij wel echt mens? Ook deze vraag maakte weer veel los in de klas, wat tot mooie discussies heeft geleid.
De donderdag van deze week heeft voor een grootdeel bestaan uit het bespreken van het eerste leesboek in groepjes. We kregen een aantal weken geleden aan het begin van de minor de keuze uit twee boeken, in dit geval waren dat I robot van Isaac Asimov en Klara and the Sun van Kazuo Ishiguro. Mijn keuze was gevallen op I robot van Isaac Asimov. Helaas, was ik niet verstandig genoeg om aantekeningen te maken van deze boekbespreking, dus helaas kan ik niet veel meer vertellen over de inzichten die ik heb opgedaan tijdens dit gesprek. Wel kan ik zeggen dat ik het boek van Isaac Asimov met veel plezier heb gelezen, ik was al bekend met het boek doordat ik deze in het verleden heb moeten lezen bij een andere opleiding. Dit keer las ik hem daarentegen met meer aandacht voor de inhoud, wat maakte dat ik de concepten die beschreven en geïnsinueerd worden door Asimov een stuk beter doorhad.
Week 5
Dinsdag 4 & Donderdag 6 oktober
Quote van deze week
Je monkey-mind gaat altijd voor de pinda’s – Remco Pijpers 2022
Deze week startte we met een korte reflectie op het boekgesprek van vorige week en bespreken we de inzichten die zijn opgedaan vanuit die gesprekken. Een aantal inzichten die ik heb opgeschreven in mijn aantekeningen:
– Bewustzijn en herkenning voordat we actie kunnen nemen
– Het moet eerst fout gaan voordat we inzien wat er moet gebeuren
– maatschappij en invloed van robotica
Het overgrote deel van deze dinsdag bestond uit het bespreken van de verschillende hoofdstukken van de theorie boeken. Eén van de dingen die mij is bijgebleven van deze bespreking is een quote vanuit het boek Creating Cultures of Thinking van Ritchhart. De gedragingen en patronen die we benoemen & versterken als docent zet de toon voor de leerling, betreffende welke skills de docent als belangrijk ziet.
Dinsdag middag keken we nogmaals een Tegenlicht aflevering, deze keer over de Digitale Mens (AI ondersteunde avatar). In deze aflevering zien we vele voorbeelden voorbijkomen van robotische toepassingen van deze digitale personen. Met name in de vorm van zorgrobotica en sociale robotica (vereenzaming tegen gaan met robot compagnon). In de aflevering wordt een sterke nadruk gelegd op het verlichten van de werkdruk bij zorginstellingen en het mogelijk oplossen van personeelstekorten in verschillende werkvelden. Persoonlijk keek ik niet op van de voorbeelden die voorbij kwamen in deze aflevering, tijdens mijn Sociaal Werk studie heb ik in andere lessen ook veel aandacht besteed aan zorgrobotica (die toen der tijd nog een stuk minder geavanceerd was).
Op de donderdag kregen wij de eerste gastles van de minor. Deze gastles werd gegeven door Remco Pijpers, strategisch adviseur Digitale Geletterdheid en Ethiek bij Kennisnet. De naam Remco Pijpers had ik al eens eerder gehoord, wellicht een artikel wat ik ooit heb gelezen. Om nu dan een gastles te ervaren van deze man was dan ook erg leuk voor mij persoonlijk. Ik moet daarbij ook toegeven dat deze gastles enorm interessante inzichten heeft opgebracht. Met name als het gaat over op welke wijze je met leerlingen kan omgaan met digitale geletterdheid, ook als je niet per se specifiek lesgeeft over dat onderwerp. Dit werd gedaan doormiddel van een anekdote over een docent die in een situatie kwam waarbij er een inbraak werd gedaan op de privacy van een student uit die klas. Vanuit het verhaal hoorden wij hoe deze docent is omgegaan met de situatie en hoe deze op creatieve wijze een vrij ongemakkelijke situatie heeft weten om te buigen tot een enorm waardevol leermoment voor de leerlingen.
Week 6
Dinsdag 11 & Donderdag 13 oktober
Quote van deze week
The creeping sands of minutia will quickly fill the time available for (professional) learning and conversation. (bron onbekend).
Deze week begon met kort reflecteren op de gastles van Remco Pijpers van afgelopen week, vervolgens hebben we aandacht besteed aan een aantal artikelen over AI. Heel eerlijk gezegd kan ik weinig inhoudelijks zeggen over de artikelen en besprekingen die hebben plaatsgevonden omdat ik niet het gevoel heb gehad iets concreets en waardevols hieruit te hebben gehaald.
Uiteraard zoals elke week bespreken we de hoofdstukken die wij hebben moeten lezen uit de theorieboeken, vanuit deze bespreking komt de quote van deze week ook. De quote heeft betrekking tot een kort “experiment” of eerder een visueel voorbeeld van een professor die aan zijn klas uitlegt hoe ons aandacht patroon zich kan volproppen met van alles en nog wat. Als ik mij goed herinner komt dit idee origineel van Stephen Covey, auteur van het boek “7 habits of highly effective people”. Ik was al bekend met deze quote, maar vindt hem zodanig indrukwekkend dat ik hem heb opgeschreven als quote voor deze week.
Deze week keken we een aflevering van het programma Human, waarin zij een gesprek voeren over social media verslavingen en de veiligheid van jongeren online. Vanuit deze aflevering heb ik wel een aantal noemenswaardige inzichten opgedaan. Het contrast wat duidelijk wordt tussen hoe ik opgroeide in de net ontwikkelde wereld van social media met hoe de huidige generatie jongeren opgroeit in die cultuur is enorm. De invloed van social media is een stuk groter geworden dan ik eigenlijk zelf heb doorgehad over al die jaren heen, ik kan mij nog goed herinneren toen Facebook net een fenomeen werd en hoe ik en mijn vrienden hiermee omgingen. De gesprekken die gevoerd zijn naar aanleiding van deze aflevering hebben mij geleerd dat ik wellicht in toekomstige lessen over digitale geletterdheid meer aandacht zal moeten besteden aan hoe mijn studenten de online wereld beleven. Het is overduidelijk heel anders dan hoe ik dit zelf ervaar.
Op de donderdag kregen wij nogmaals een gastles, dit keer van Diane van der Linde en Herma (helaas weet ik haar achternaam niet meer). Deze gastles richtte zich op Computational Thinking. CT is het onderwerp van digitale geletterdheid waar ik nog wat moeite mee ervaar over de applicatie en het praktiseren hiervan in het onderwijs. De gastles die Diane en Herma gaven hebben hier gelukkig wel enige duidelijkheid in geschept, hoewel ik nog wel door heb dat er een distinctie zit tussen hoe we in deze minor Computational Thinking benaderen en hoe het omschreven wordt door de officiële instanties die zich bezig houden met het ontwikkelen van digitale geletterdheid in het curriculum.
Week 7
Dinsdag 25 & Donderdag 27 oktober
Quote(s) van deze week
Wat doen wij tegenwoordig om kinderen en jongeren te helpen betekenis te geven aan alle ellende die vaak ongefilterd hun wereld binnenkomt? – Quote uit een artikel van deze week
We must acknowledge again that the most important, indeed, the only thing we have to offer our students is ourselves. Everything else they can read in a book, or discover independently, usually with a better understanding than our efforts can convey. – Ritchhart Creating Cultures of Thinking
Ook deze week kregen we weer een gastles, dit keer van Marianne Lok. Helaas is dit één van de momenten waarop ik weinig concrete aantekeningen heb gemaakt, ik kan dan ook weinig inhoudelijks zeggen over inzichten die zijn opgedaan tijdens de gastles. Wat ons brengt bij de donderdag van deze week, op deze dag kregen we instructie en uitleg over de tussentijdse portfolio die zal moeten worden ingeleverd. Daarnaast hebben we ook weer een boekbespreking gehad, deze keer had ik gekozen voor het boek Brave New World van Aldous Huxley. Het geen wat mij het meeste is bijgebleven van deze boekbespreking is dat de visie van Aldous Huxley van de toekomst erg gericht is op het afvlakken van de variabelen in menselijke emotie. De bevolking in de wereld van Brave New World gebruiken allemaal een drugs genaamd Soma, die hun extreme emoties zou wegnemen of in ieder geval zover onderdrukken dat de bevolking deze niet bewust ervaart.
Na de boekbespreking was er uiteraard ook nog een Socratisch Café, deze keer bespraken wij de drama-docu The Social Dilemma. Het geen wat mij is bijgebleven over deze bespreking is een directe quote vanuit de documentaire. Als je niet voor een product betaald, ben jij zelf het product. Deze quote slaat met name op het gebruik en wellicht ook misbruik van de metadata die mensen produceren als zij dingen doen in een online omgeving. Voornamelijk de grote tech bedrijven die toegang hebben tot enorme hoeveelheden metadata zijn schuldig aan onethisch omgaan met deze informatie.