Les 2: Mediawijsheid
Introductie
Samenvatting van de lesinhoud
De tweede les heeft het onderwerp van mediawijsheid, en in het specifiek gaat deze les over online privacy. Tijdens deze les introduceren we het onderwerp van mediawijsheid in het kort, om vervolgens specifieker te kijken naar een onderdeel wat hierbij hoort (online privacy). We hebben ervoor gekozen om het onderwerp van online privacy met name te richten op het studiegebied van de studenten. Om hen zodanig tot inzichten te brengen als het aankomt op waarom online privacy belangrijk is als docent om enige kennis over te hebben.
De les start met een korte introductie van het onderwerp mediawijsheid, dit wordt gedaan doormiddel van vragen die gesteld worden aan de studenten. De antwoorden die hieruit voortvloeien kunnen worden opgeschreven op het bord om een overzicht te creëren. Bij dit onderdeel maken we ook duidelijk dat mediawijsheid een enorm brede term is, en dat we vandaag ons voornamelijk zullen bezighouden met online privacy.
Als vervolg hierop besteden we kort aandacht aan het introduceren van online privacy en de context waarin wij naar dit onderwerp willen kijken. Net zoals bij het voorgaande lesonderdeel, vragen we de studenten na te denken over wat het zou kunnen zijn, de antwoorden hiervan houden we bij op het bord. Doormiddel van de vragen die zijn voorbereid voor de les ontdekken de studenten waarom het belangrijk is om rekening te houden met online privacy als docent, daarnaast krijgen ze ook inzicht in de mogelijke valkuilen die er bestaan als men niet goed omgaat met hun online privacy.
Als de studenten eenmaal een lijst hebben met een aantal voorbeelden van risico’s gaan we over in het bespreken van die risico’s dit wordt ondersteund doormiddel van een video uit het programma 100 dagen voor de klas.
Na het bespreken van de mogelijke risico’s is er ruimte voor een discussie moment, aan de hand van de vragen op de PowerPoint bespreken we met de klas een aantal belangrijke facetten van online privacy. Zoals bijvoorbeeld het verschil tussen je online privacy als persoon en als docent, maar ook de discussie vraag of studenten zich online zouden laten volgen op social media door leerlingen van hun stageschool (of toekomstige werk).
Afsluitend is er een opdracht die focust op de regelgeving van scholengemeenschappen als het gaat om het gebruik van social media als medewerker van deze instantie. Studenten zoeken een social media protocol van een school online op en analyseren deze, vervolgens kiezen de studenten een klasgenoot uit en bespreken zij in tweetallen hun bevindingen. Na het zelfstandig werken is er een moment om de bevindingen van studenten te bespreken met de hele klas.
Het lesmateriaal
Hieronder ziet u een overzicht van de gemaakte lesmaterialen die zijn gebruikt tijdens deze les.
Algemene evaluatie
Deze tweede les verliep al een stuk beter dan de vorige. De feedback die we ontvingen naar aanleiding van die eerste les hebben we tijdens het ontwikkelen van deze tweede les over mediawijsheid direct toegepast. Het is dan ook tijdens de uitvoering goed naar voren gekomen welke positieve effecten dit heeft gehad.
Tijdens deze les waren de studenten veel meer betrokken bij de les, en leek eenieder enthousiast over het onderwerp en de aangeboden stof. Een deel hiervan is afhankelijk geweest aan hoe goed het onderwerp van deze les aansloot bij de belevingswereld en ervaring van deze klas. Daarnaast zijn we wel van mening dat de verschillende keuzes die we hebben gemaakt naar aanleiding van de feedback uit de vorige les net zo goed een aandeel heeft gehad in het bevorderen van de interactie die plaatsvond tijdens deze les. Een aantal van de studenten gaven ook aan op hun feedbackformulier dat ze de interactieve wijze waarop de les werd gegeven erg op prijs stelden.
Dit is ook iets wat wij zelf ervaren hebben, deze les voelde een stuk meer als een interactieve ontdekking van een onderwerp in plaats van een gortdroge lezing.
De feedback die we van studenten hebben ontvangen aan het einde van deze les was dan ook zeer positief. Een aantal van hen gaven aan echt het gevoel te hebben iets nieuws te hebben geleerd, en op verschillende papieren zagen we terug dat studenten inzicht hebben gekregen over iets waarvan ze nooit wisten dat het bestond (social media protocollen van scholen en bedrijven).
Tijdens de les is het ook opmerkelijk dat een aantal studenten als gevolg van vragen die wij stelden aan de groep, een heel mooi persoonlijk verhaal deelden die betrekking had op het onderwerp. Ook dit is weer tekenend voor de effectiviteit van deze les.
Eén punt van constructieve feedback wat we tegen kwamen op de feedback formulieren, gaf aan dat deze student het gevoel had dat de werkverdeling in deze les niet helemaal eerlijk is verlopen en dat we aandacht moeten besteden aan het gelijkmatig verdelen van de stof onder ons beiden.
Persoonlijke evaluatie
Deze tweede les hebben we uitgevoerd in de SLB-klas van Maarten, en achteraf gezien kan ik zeggen dat dit de perfecte klas is geweest om dit onderwerp te bespreken. Voor deze les hadden we gekozen om een specifieke invalshoek te zoeken voor ons onderwerp, namelijk het perspectief vanuit een docent en hoe je omgaat met social media als een docent.
Het eerste wat ik wil benoemen is dat we de (kleine) fout van de naambordjes uit les 1 vrijwel direct hebben toegepast in deze les. Nogmaals vroegen wij de studenten naambordjes te maken, en gedurende de les hebben we hier ook actief gebruik van gemaakt.
Vrij snel na het begin van de les, werd Kirsten en mij duidelijk dat deze klas en dit onderwerp perfect op elkaar aansluiten. Vanuit de vragen die we stelden over het onderwerp kregen we van verschillende studenten enorm mooie voorbeelden over hun social media gebruik of situaties die ze zijn tegengekomen tijdens hun voorgaande opleidingen. Om een voorbeeld te noemen, één studente vertelde een verhaal over een ervaring op haar oude school. Een docent van die school werd door de leerlingen constant belaagd online doordat zij haar opzochten en berichten stuurden over onder andere het huiswerk voor de les. Deze docent besloot actie te ondernemen en zette een account op waarmee zij het huiswerk deelde voor haar lessen op instagram. Met als gevolg dat ze via haar persoonlijke profiel niet meer benaderd werd door leerlingen.
Dit voorbeeld was er één van velen, een andere studente benoemde dat zij op haar stage in het verleden werd aangesproken door een leerling die haar vroeg “bent u dit” en vervolgens een foto liet zien van die studente toen zij 8 jaar oud was. Dit laat maar weer zien dat leerlingen echt alles kunnen vinden als ze het willen.
Maar goed, het feit dat deze klas met zulke levendige voorbeelden kwam maakte dat er een enorm fijne en veilige dynamiek ontstond in het klaslokaal. Waarbij iedereen zich uitgenodigd en welkom voelde om inbreng te geven en vragen te stellen.
Deze les was over het algemeen een enorm interactieve les, iets wat ook erg gewaardeerd werd door de leerlingen (wat is terug te lezen op hun feedback papieren).
Wat betreft mijn eigen handelen tijdens deze les ben ik van mening dat het succes van deze les vooral heeft gerust op de samenwerking en dynamiek die Kirsten en ik lieten zien voor de klas. Tijdens deze les waren wij erg goed op elkaar ingespeeld, en wisten tijdens elkaars onderwerpen ervoor te zorgen dat de ander nog steeds een docentenrol bekleedde. Niet heel veel anders dan de dynamiek die Roland en Henk vaak vertonen tijdens de minor.
Alhoewel, één feedback papier benoemde wel dat die leerling het gevoel had dat de werk verdeling niet helemaal eerlijk is geweest. Die leerling gaf aan dat één van ons meer aan het woord is geweest dan de ander, daarbij noemt de leerling geen namen. Maar bij het lezen van de feedback met Kirsten benoemde ik al, dit gaat sowieso over mij. Ik sta erom bekend om lange tirades te kunnen houden zodra ik enthousiast ben over een onderwerp, het is mij dan ook geen verassing om dit terug te lezen. Tijdens het onderwijzen merkte ik al hoe goed deze les werkte en wellicht heb ik mijzelf daardoor enigszins laten gaan met het praten of ingaan op reacties van de klas. Dit is zeker weten een punt wat ik mee moet nemen in de toekomstige lessen, ik ben van nature iemand die snel de overhand kan nemen in een ruimte en ik moet ervoor zorgen dat ik niet mijn mededocent overschaduw.
Feedback & Bewijzen
Onderbouwing didactische keuzes
De eerste keuze die we maakten, was om te beginnen met een opdracht (energizer), omdat we merkten tijdens onze vorige les dat de studenten pas echt geïnteresseerd raakten en veel meer meededen tijdens de opdracht (Slooter, 2011, p. 41).
Door de energizer werden studenten een stuk enthousiaster, dat betekende dat dit bleek te werken, de les was dit keer vanaf de start interessant, en de klas werd direct actief betrokken (Geerts & Kralingen, 2018, p. 109, 135).
Het onderwerp van onze tweede opdracht was ook een bewuste keuze, omdat een social media protocol zeer relevant is voor aankomende leraren, aangezien zij deze zullen tegenkomen tijdens hun stages en toekomstige banen (Marzano & Miedema, 2018, pp. 38,39).
We maakten tijdens onze laatste opdracht ook gebruik van de Think-Pair-Share methode. De studenten moesten een protocol opzoeken, hun bevindingen opschrijven en vervolgens een klasgenoot zoeken om hun bevindingen en gedachten mee te delen. Tot slot bespraken we de punten die studenten hadden gevonden met de rest van de klas (Geerts & Kralingen, 2018, p. 129).
Een andere keuze die we maakten, was om de studenten te vragen een naamkaartje te maken, zodat we hun namen konden gebruiken om ervoor te zorgen dat iedereen werd betrokken bij de les (Geerts & Kralingen, 2018, pp. 37 – 39, 112).
Tijdens onze vorige les gebruikten we de naambordjes niet actief genoeg, waardoor het halen van antwoorden uit studenten door vragen te stellen werd bemoeilijkt. Het hielp dat deze klas vanaf het begin meer betrokken was, maar we hebben er deze keer voor gezorgd dat we actief gebruik maakten van de namen, en doormiddel van door te vragen studenten te begeleiden tot een antwoord of verdieping. Dit maakte ook weer dat de les een stuk interactiever werd.
Het gebruik van die zojuist genoemde opvolgende vragen zijn ook een bewuste keuze geweest naar aanleiding van ontvangen feedback uit de vorige les. We moeten ervoor zorgen dat we de antwoorden van de klas niet te veel beïnvloeden, als een student een beetje twijfelachtig is over zijn/haar antwoord op een vraag, is het zaak dat we hen begeleiden naar een antwoord d.m.v. vragen stellen in plaats van zelf voorbeelden te geven (Slooter, 2011, p. 108).
Daarbij doen we ook ons best om veel gebruik te maken van positive reinforcement, om een veilige omgeving te creëren zodat studenten hun ervaringen en antwoorden kunnen delen zonder nerveus te zijn. Online privacy kan een gevoelig onderwerp zijn, dus moet men er zeker van zijn dat de studenten zich hier comfortabel bij voelen (Slooter, 2011, p. 76).